Enter Kwangya
Episode Y: In the beginning, girls are created.
Bài trước: Escape Kwangya - Episode X: Black Mamba in the dark room
Disclaimer: Các thông điệp rút ra trong bài đều là sản phẩm của công ty giải trí SM, không phản ánh quan điểm của người viết. Still, read at your own risk.
Chúng ta đã tìm hiểu xong phòng 1, giờ hãy đến với phòng 2, chính là hành lang nối giữa thế giới thực và Kwangya.
Hãy xem tại đây, aespa đã vượt qua những thử thách nào:
Câu đố đầu tiên là tấm bảng ở dưới.
Karina đã liên hệ được bảng này với bảng chữ cái để tìm ra các ký tự đánh dấu X là: G, I, L, R, S, sau đó tại tạo tiếp một anagram là Girls, chính là tên album lần này của nhóm. Ngăn khoá đầu tiên được mở và bên trong chứa biểu tượng trái tim
Tiếp đó là một câu đố viết ngược bằng tiếng Pháp: Qui suis je? Tôi là ai. Đoạn này thiếu phụ đề nên tôi không rõ vì sao cả nhóm nghĩ rằng đó là tên của Black Mamba bằng tiếng Pháp và 5 ký tự. Đáp án là Noire và giúp họ mở ra ngăn khoá nữa chứa biểu tượng mặt trăng
Câu đố tiếp như ở hình dưới, có vẻ là một câu đố logic:
Winter tìm ra quy luật các hình tròn ở trên thang ngang ở giữa coi như là cộng, ở dưới là trừ, tất cả được bao nhiêu nhân 90, cuối cùng thu được 180. Ngăn khoá thứ ba này sẽ giúp mở ra biểu tượng hình sao.
Câu đố cuối cùng thì rất dễ, được gợi ý là đếm các “gai” của các logo sao, trăng, tim, và nhanh chóng Karina đoán ra là đếm các đỉnh nhọn, họ thu được kết quả là 512 để mở ra một ngăn khoá nữa, chứa logo con bướm.
Gắn cả 4 logo lên cửa và thế là aespa vượt qua thử thách ở phòng này
Nói chung các câu đố phòng này có thể coi là nhẹ nhàng, song thiết kế lại thú vị khi tham chiếu tới tài lẻ của aespa. Tỷ như câu ứng với Karina thì yêu cầu khả năng đoán từ, gợi lại fact Karina là người giỏi viết lách. Câu ứng với Giselle thì bằng tiếng Pháp và đáp án cũng là tiếng Pháp, tham chiếu Giselle có học tiếng Pháp. Câu ứng với Winter đòi hỏi sử dụng toán, Winter lại từng học chuyên toán. Sau chót, câu đố liên quan các hình vẽ và cho ra biểu tượng con bướm của Ningning, thì tham chiếu Ning Ning là thành viên có năng khiếu vẽ. Tổng kết lại, mỗi câu đố đều kín đáo nhắm đến được giải bởi chính thành viên tương ứng (dù kết quả khi chơi không mĩ mãn như vậy). Theo cách này, phòng 2 trở thành là một hỗn hợp nửa lore nửa reality, ẩn dụ luôn về vũ trụ SMCU - trung tâm concept của aespa - cũng là một vũ trụ kép chứa cả người thật lẫn bản ngã thay thế ảo.
Nhưng tất nhiên, ta sẽ không dừng ở đây và sẽ tiếp tục kiếm tìm trên cái hành lang hẹp và dài “how long I have walked” giữa nơi “the forest is deep” này, liệu có còn vụn bánh nào dẫn đến một thánh đường Kito hay không.
Phòng 1 mô phỏng cảnh mở đầu của SMCU1, khi nhân loại đứng trước tình cảnh hậu tận thế, với hố đen địa ngục xuất hiện tại mọi lục địa Thiên Chúa giáo thống trị. Ta cũng đã thu được căn phòng bụi bặm tù mù với nội thất cổ điển ấy là ẩn dụ cho đêm trường trung cổ.
Đến phòng 2 này đây, ta sẽ còn bắt gặp những cáo trạng nào nữa? Trên hành trình mở rộng nước Chúa, có những đối tượng nào đã từng bị chà đạp?
Câu đố đầu tiên cho ta nạn nhân thứ nhất: Girls. Kito giáo lâu nay đã luôn bị chỉ trích là một tôn giáo trưởng phụ chèn ép phụ nữ, tuyệt đại đa số quan niệm và khái niệm của Kito đều bị cho là kiềm chế sức mạnh hay hạ thấp hình ảnh của giới này. Kiểu như, tại sao tội tổ tông lại xuất phát từ Eve chứ không phải Adam? Tại sao phụ nữ có mang dục vọng lại bị ma quỷ hoá như là cô điếm thành Babylon? Tại sao phụ nữ lại cần gìn giữ trinh tiết mà đàn ông thì không? Vv và vv.
Tiếp đó, ngay cạnh đáp án phụ nữ, ta bắt gặp câu đố gợi ý về đối tượng thứ 2: Noire. Nghĩa là “đen”, nhưng mà “đen” trong tiếng Pháp. 2 yếu tố này đặt cạnh nhau với tôi rất hiển nhiên ám chỉ quá trình thuộc địa hoá châu Phi của thực dân Pháp, một di sản cũng khá hay bị đổ cho sự phát triển của Kito và văn minh da trắng. Tại sao sự ám chỉ này lại hiển nhiên? Bởi vì nó xuất hiện nhiều phim rồi. Tôi cũng từng có dịp phân tích cái đường dây ẩn dụ về tội lỗi thực dân của mấy nước châu Âu này trong bài review Fantastic Beast trích dưới đây:
Kể cũng lạ là trong mấy phim kiểu này, đối tượng sám hối trước châu Phi luôn là nước Pháp thay vì nước Anh, quốc gia nhiều thuộc địa còn hơn cả Pháp. Là vì Pháp đối xử với các thuộc địa cũ tồi hơn Anh ư? Hay đơn giản vì, lên án nước Pháp thì sẽ dễ châm chích Nhà thờ Công giáo hơn, khi Anh là một quốc gia đã đầu nhập Thanh giáo, còn nàng Marianne mới đích thị là trưởng nữ của giáo hội?
Quay về trò chơi, như vậy là giờ ta đã tìm ra 2 đối tượng chịu nhiều tổn thương từ sự tha hoá của nhà thờ Công giáo và văn minh da trắng: phụ nữ và người da màu.
Giữa một set up như vậy, tất yếu đây là lúc cần giới thiệu các anh hùng, những người sẽ sửa chữa lại các tội lỗi gây ra bới kẻ ác và cứu chuộc cho nhân loại. Theo tự sự của SMCU2, đó sẽ là aespa. Quả vậy, phòng này chính là nơi giúp ta tìm thấy logo của 4 thành viên, các câu đố cũng được thiết kế phù hợp với tài lẻ của họ. Điều này đối ứng với cảnh của SMCU2 lúc aespa mới đặt chân tới Kwangya và bắt đầu trải nghiệm các siêu năng lực mới mẻ của mình
Song nếu 2 câu đố đầu với đáp án “Girls” và “Noire” đã nói lên aespa sẽ là những siêu anh hùng khám phá ra những bất công thống khổ của nhân loại, thì 2 câu đố sau, với đáp án lần lượt là 180 và 512, sẽ mang ý nghĩa gì?
Với số 180, ta có dòng sau trong sách phúc âm của Luke chương 1, câu 80 :
And the child grew and became strong in spirit; and he lived in the wilderness until he appeared publicly to Israel.
Và đứa trẻ lớn lên và có được tinh thần mạnh mẽ; và cậu sống trong hoang dã cho đến khi công khai trở về Israel.
Câu này mô tả về thời niên thiếu của thánh John, anh em họ của Jesus, người về sau sẽ rửa tội cho Jesus, vì thế còn mang biệt hiệu là Saint John The Baptist (Thánh Gioan Tẩy Giả).
Khi John được 6 tháng, Herod Đại đế mở cuộc lùng giết mọi trẻ con dưới 2 tuổi để truy lùng Jesus khi đó mới sinh và được tiên tri là “vị vua mới sinh của người Do Thái”. John do đó chắc chắn cũng cần chạy trốn như Jesus. Tuy Kinh Thánh không nêu chi tiết việc này, nhưng Phúc âm của thánh James mô tả:
Elizabeth (mẹ của John) đem đứa bé trèo lên một ngọn đồi nhưng không thấy chỗ trốn. Không thể leo lên cao hơn, bà than lớn: Hỡi ngọn núi của Chúa, xin người hãy đón nhận bà mẹ và đứa trẻ. Đột nhiên núi tách làm đôi cho Elizabeth bước vào, ánh sáng bao quanh mẹ con họ. Bởi vì thiên sứ đã luôn ở bên và không ngừng quan phòng cho cả hai.
Như vậy là từ bé John đã sống trong núi. Kinh Thánh tả tiếp khi John lớn lên trở về Jerusalem, ngài mặc bộ quần áo làm bằng lông lạc đà đi cùng thắt lưng da, sống một cuộc sống khổ hạnh, ăn thức ăn là châu chấu và mật ong rừng.
Saint John The Baptist ở Duomo - Rodolfo Morgari
Tôi nghĩ, đây sẽ chính là vai trò của Winter trong hành trình anh hùng SMCU này:
Winter chính là vai của Saint John the Baptist, vị thánh được ngọn núi giang tay bao bọc, và đã được tự nhiên nuôi lớn trong hoang dã.
Thánh Saint John khi còn nhỏ ở nơi hoang dã - Joshua Reynolds
Hãy nhớ lại, trong các MV của aespa, Winter từng nói câu nào mà về sau xếp vào iconic?
Vào thời điểm đó các fan đều nghĩ savage nghĩa là một người ghê gớm, liều lĩnh. Nhưng từ này còn có cả nghĩa khác, ít gặp hơn trong đời sống hiện đại.
Là một người sống trong tự nhiên và đã rất lâu cách xa thế giới của văn minh công nghiệp.
Người mà hẳn có thể mang cái gì đó hồn nhiên, ngỗ nghịch, bất kham, và …hoang dại.
Điều ấy không phải không phù hợp cá tính sẵn có của cô gái này. Mới trông thì rất moe, nhưng tính cách thực chất lại boyish, học chuyên Toán, lên sân khấu thì rất tập trung mà lại cool tửng, vừa giàu tính chiến đấu lẫn tinh quái. Hãy nhìn khí chất của Winter từ khi bé:
Và đến khi lớn:
Một đặc điểm thứ hai nữa của John the Baptist là: sự nhạy cảm - cũng phù hợp khi Winter là một cô bé hướng nội, tinh tế cả khi hát lẫn nhảy. Hoang dã và nhạy cảm chính là 2 mặt thú vị của cùng một đồng xu, cũng là lý do mỹ thuật cổ điển đặc biệt yêu thích chủ đề Saint John.
Cả văn hoá ngày nay cũng vậy, tôi có thể nói cả ngày về điều này, về những nhân vật văn hoá từ trung đại đến hiện đại từng mang ảnh hưởng của Saint John mà bạn sẽ không ngờ tới, nhưng sẽ triển khai ở bài khác. Ở đây ta chỉ biết đó là một hỗn hợp của tính bất kham và vẻ mong manh đến nao lòng. Chẳng phải đó cũng chính là những cảm giác của các fan nam lẫn nữ với Winter hay sao? Nghịch ngợm, thẳng thắn, nhưng cũng đáng yêu như một chú cún babyboy.
Hãy trở về với trò chơi của chúng ta, đáp án về Winter/Saint John trên sẽ cho ta manh mối lớn nhất để khám phá vai của các thành viên còn lại:
Hãy tiếp tục với mẩu bánh chót chưa phân tích, là đáp án cho câu đố của Ning Ning: Số 512
Trong Tân ước, có câu Romans 5:12 như sau:
Therefore, just as sin entered the world through one man, and death through sin, and in this way death came to all people, because all sinned
Bởi thế, tựa như tội lỗi đến với thế giới thông qua một con người, và cái chết đến với thế giới thì qua tội lỗi, và theo cách này, cái chết đến với tất cả mọi người, bởi tất cả đều tội lỗi.
Tôi tin rằng Ning Ning đang đóng vai của Adam. Câu này thuộc về phần “Cái chết thông qua Adam, sự sống thông qua Christ” mô tả việc Adam cùng Eve do phạm tội tổ tông nên phải rời khỏi địa đàng, xuống mặt đất và từ đây sẽ chịu khổ đau sinh lão bệnh tử của các sinh vật mặt đất.
Ning Ning là em út của nhóm, cá tính rất mạnh, khá nghịch ngợm, có xu hướng nổi loạn. In short, thuộc loại tính cách mà có thể làm nhiều chuyện hơi dại dột đơn giản chỉ do … thích thử. Nếu Adam và Eva vì tò mò mà ăn trái cấm thì Ning Ning sẽ kiểu tò mò mà … gặm lá cây chẳng hạn d:
Song manh mối rõ ràng nhất cho cho Ning Ning ứng với vai Adam lại nằm ở logo của Ning: Con bướm, cũng nghĩa là trùng biểu tượng của Naevis.
Và Naevis thì, tuy không phân tích ở đây mà để bài về smcu khi có dịp, nhưng có thể nói luôn chính là vai Chúa Cha - God the Father. Vị trí của Naevis trên poster cho album lần này dễ thấy rất giống vị trí trên poster của các nhân vật ở vai Chúa Cha trong nhiều phim tôi từng phân tích, vd như nhân vật Thanos trong End game ở vị trí cao nhất, to nhất, song lại hơi mờ ở sau.
Theo cách đó, Ning Ning vừa mang cùng biểu tượng như Naevis, vừa là E.d. Hacker cũng giữ vai trò dẫn đường khá giống của Naevis để thâm nhập vào một thế giới khác. Bởi NingNing gần như là “con” của Naevis trên mặt đất. Điều này tương tự như Adam là con trai Chúa và theo Kinh Thánh “đã được nhào nặn theo đúng hình ảnh của Người”. Mở ngoặc, tất nhiên Jesus cũng là con Chúa, nhưng xét kỹ theo mốc thời gian thì Adam vẫn là con trai đầu tiên.
Okay, Winter và NingNing đã xong, vậy còn Giselle và Karina thì sao?
Hãy nói về Karina trước. Với ai đọc tôi đủ lâu, có lẽ các bạn đã đoán ra một phần rồi:
Karina chính là đóng vai của Jesus.
Vụn bánh đầu tiên nằm trong chính teaser debut. Tôi đã ngờ ngợ từ khi nghe cái câu cảm thán “Karina is God”, song đây cũng có thể là một câu khen kiểu Hàn, nên chưa hẳn có thể kết luận.
Nhưng đến SMCU 1 thì đã khá chắc chắn, nhờ vào cảnh sau
Cảnh này dùng một tham chiếu phổ thông mà có thể do đẹp quá nên không nhiều người nhận ra. Cụ thể, nó gợi nhắc bức tranh kinh điển sau: Chúa trời tạo ra Adam của Michelangelo, vẽ trên trần nhà nguyện Sistine:
Khó mà đếm nổi đã có bao nhiêu sản phẩm văn hoá pop nghiêm túc lẫn đùa vui, công khai lẫn kín đáo từng tham chiếu bức tranh này, nổi tiếng nhất là poster E.T. (Người ngoài hành tinh), đạo diễn bởi Steven Spielberg.
Abstraction cơ bản ở đây là: cử chỉ tay hướng tới nhau ngụ ý kết nối giữa 2 đối tượng thuộc 2 giống loài khác nhau, trong đó một bên được coi cao cấp hơn, gần như là Chúa của bên kia, sẽ được đặt vị trí cao hơn trong khung hình. Mà trong phân cảnh của SMCU, Karina đang đóng vai cao hơn đó.
Các manh mối từ trò chơi Escape Kwangya càng củng cố thêm nhận định ấy. Hãy xem xét chi tiết sau:
Khi nhóm bạn mở được ngăn khoá đầu tiên ứng với biểu tượng của Karina, thì đột nhiên có tiếng còi cấp cứu rồi âm thanh phát ra là: Có lửa cháy trên đảo - rồi hòn đảo chứa cái hộp của Karina thì bắt đầu nhấp nháy báo cháy.
Sau đó Karina mới tìm ra miếng logo của mình trong hộp. Đáng nói là không hề có thông báo cháy tương tự khi mở ngăn khoá chứa logo của các thành viên khác.
Liệu có phải điều ấy nghĩa là logo của Karina - trái tim - là cái gì liên quan đến lửa?
Quả vậy, đây chính là hình ảnh Sacred Heart - Trái tim thánh bốc lửa, một biểu tượng Công giáo phổ thông nói về Jesus.
Song không chỉ từ concept trên, mà giống với Win và Ning, ta có thể tìm được những đặc điểm của Jesus phù hợp hình ảnh Karina ngoài đời.
Cô gái này đã theo đạo từ nhỏ, nghệ danh Karina còn lấy từ tên thánh của em. Vào những sự kiện quan trọng, Karina sẽ luôn đeo một cái nhẫn mân côi em yêu thích. Trong số 4 người, để ý sẽ thấy Karina hay được phục trang sân khấu mang điểm nhấn thánh giá rõ ràng. Song mấu chốt là tính cách Karina, theo tôi khá gần gũi với vai Jesus.
Jesus hồi trẻ thì có vẻ thanh tân trong sáng, nhưng cùng con người trong sáng đó đã sẵn sàng chết trên thập giá để cứu chuộc nhân loại. Jesus khi thăng thiên gặp lại Chúa Cha, rồi trở về cuộc chiến cuối cùng nơi thung lũng Tận thế, thì lại hiện ra với một vẻ quyền lực khủng khiếp. Khải Huyền tả: Bầu trời mở ra, ngài cưỡi một con ngựa trắng lao xuống, mắt ngài phóng ra lửa, áo ngài đề chữ King of all Kings, Lord of all Lords.
Với kinh nghiệm xem phim của tôi, người hợp vai Jesus do đó cần đạt cả 2 tiêu chí: 1. Mang một lý tưởng, nghĩa là cái gì đó vượt ra ngoài cá nhân mà hướng tới số đông; 2. Phải có khả năng phục chúng để thực hiện lý tưởng đó. Giống như là khí chất của Thế tử hay là của Vua sau này. Khi là Thế tử, dù còn trẻ nhưng đã toát một tinh thần rộng lớn mênh mang biết nghĩ cho đại cục, cùng cả nét vững chãi giàu nghị lực. Còn khi đã thành Vua lại toả ra vẻ đường bệ, quyền lực, song vẫn cao cả, nhân từ, bất vị thân.
Và tất cả những điều ấy tôi đã cảm thấy rất rõ ở Karina, ở tính cách hiền lành nhưng trưởng thành biết nghĩ cho người khác, nhạy cảm nhưng không hay than vãn, và ở cả vầng trán thoáng gợn một chút ưu tư cùng đôi mắt như muốn tìm kiếm câu trả lời này của em.
Giờ đã đến lúc ta phân tích thành viên cuối cùng của aespa, cũng là người tôi đã phỏng đoán một phần từ trước trò chơi này: Giselle.
Cô gái này sẽ chính là đại diện cho vai The Holy Spirit – Chúa Thánh Thần.
Chúa Thánh Thần là một ngôi trong Tam vị nhất thể (Trinity) gồm Chúa Cha, Chúa Con, Chúa Thánh Thần. Trong đó Chúa Thánh Thần có lúc được cho là đại diện cho sự thông thái, tiên tri, hay cho ảnh hưởng, sức mạnh của Chúa trong toàn cõi vũ trụ, có lúc được cho là đại diện cho “linh hồn thế giới” kết nối mọi người. Trong Kinh Thánh hay có mô típ nói nhân vật nào đó bỗng “được lấp đầy bởi Holy Spirit” hay là bỗng “được Holy Spirit nhập vào, được Holy Spirit đậu lên” và sau thì tựa như được bề trên sai khiến bắt đầu phát ra những phán truyền của Chúa.
Holy Spirit thường được đại diện bởi hình ảnh bồ câu
Mà Giselle cũng có thể coi là hay “nói ra những phán truyền của Chúa” như vậy. Trong cộng đồng My quốc tế, Giselle vốn luôn được cho là thành viên mà “vào những thời điểm quan trọng sẽ đột nhiên thở ra những words of wisdom”. Từ xưa xưa lắm rồi tôi đã nhận xét là Giselle mang một vẻ thông thái cổ đại và uy nghi, tựa như một nữ nhân sư với bộ mặt dửng dưng khó đoán và những câu đố đa nghĩa hiểm hóc.
Còn nếu bạn muốn một cái hard fact hơn cho nhận định trên thì hãy nhớ lại, trong SMCU 1, ai là người từ trước khi mọi chuyện rõ ràng, đã đột nhiên nghĩ tới và đặt ra câu hỏi:
Professor, what if ae gets hacked?
Đây còn là câu nói xuất hiện vào thời điểm tiên báo của MV, và cũng trở thành iconic line cho vai Giselle.
Tiếp, đến SMCU 2, ai là người duy nhất chợt nhận ra ga tàu sắp tới là Black Mamba, sự thật mà về sau sẽ được chứng minh là quan trọng sinh tử với cả nhóm bạn? Cũng là Giselle.
Nếu cuối cùng Giselle không nói, thì tại sao lại cần sinh ra chi tiết đó? Và nếu chỉ để chuẩn bị tâm lý cho người xem, thì có nhiều cách khác tự nhiên hơn. Mà có chắc là ga tàu đó thực sự đã hiện ra trên bảng điện tử không? Hay chỉ một mình Giselle có năng lực nhìn thấy hiện ra điều đó? Sự kiện này do đó nhiều khả năng nhằm nhấn mạnh “khả năng nhìn trước tương lai” của Giselle, aka là trạng thái “đang được lấp đầy bởi Holy Spirit”.
Như vậy ta đã có đủ cả 4 nhân vật. Và các bạn cũng sẽ hiểu vì sao 3 cái hộp chứa logo của Giselle, Winter, Karina đều nằm trên các hòn đảo gắn trên tường, riêng hộp NingNing lại đặt trên mặt đất rồi chứ? Các hòn đảo gắn trên tường là ngụ ý đang bay lơ lửng trong không trung. Các hòn đảo này, hệt như các hòn đảo bay lơ lửng trong Avatar, Neverland, và nhiều phim nữa, thì đều mang cùng một ý nghĩa biểu tượng mà thôi: Thiên đường. Nhớ lại, khi aespa bước vào không gian này đã thấy có một lời giới thiệu: Đây là một nơi bí ẩn, trang nghiêm mà đã tồn tại rất lâu rồi.
Hệ quả là, các hộp logo của Giselle Winter Karina đặt trên đảo/thiên đường là bởi họ đều đại diện cho các nhân vật thánh thần. Còn hộp của Ningning đặt ở nơi mặt đất vì Ningning lại đại diện cho con người trần thế.
Vậy là đến đây, với manh mối có sẵn từ SMCU1, SMCU2 cộng thêm phần 2 trò chơi Escape Kwangya này, ta thu được team anh hùng gồm 5 nhân vật giải cứu thế giới như sau:
Tam vị nhất thể Chúa Cha, Chúa con, Chúa thánh thần, Thánh Gioan Tẩy Giả, và sau chót, nhân vật vừa là con của Chúa Cha trên trời, vừa là tổ tiên mặt đất của Chúa Con, nhân vật sẽ đại diện cho toàn bộ nhân loại – không ai khác chính là Adam.
Đã nắm được danh sách đầy đủ của phe thiện, ở phần tới, chúng ta sẽ xem bằng cách nào lực lượng này có thể giải cứu được thế giới.
Episode Z: The hallucination quest - Or Sacred Hearts in the deep forest